«Είναι τιμή μου να βρίσκομαι σε αυτή την ένδοξη πόλη. Έρχομαι ως προσκυνητής σε αυτά τα χώματα. Χωρίς την Αθήνα και χωρίς την Ελλάδα, η Ευρώπη και ο κόσμος δεν θα ήταν αυτό που είναι σήμερα». Με αυτά τα λόγια ο Πάπας Φραγκίσκος απευθύνθηκε προς τον ελληνικό λαό το Σάββατο, κατά την επίσημη επίσκεψή του στην χώρα.
Ο Προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας προσγειώθηκε στο Ελευθέριο Βενιζέλος λίγο μετά τις 11 το πρωί, όπου τον υποδέχθηκε ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ενώ στη συνέχεια κατευθύνθηκε προς την Πρόεδρο της Δημοκρατίας και ακολούθως τον Πρωθυπουργό.
«Από εδώ πέρασαν οι δρόμοι του Ευαγγελίου που ένωσαν Ανατολή και Δύση» τόνισε ο Πάπας στη συγκινητική και ιστορική του ομιλία από την Αθήνα ενώ πρόσθεσε πως «εδώ σύμφωνα με τη δήλωση του Σωκράτη άρχιζε κάποιος να νιώθει πολίτης. Εδώ ο άνθρωπος αντιλήφθηκε ότι ήταν ένα πολιτικό ον. Εδώ γεννήθηκε η Δημοκρατία, και στη συνέχεια έβαλε τα θεμέλια για να χτιστεί ένα κοινό σπίτι, η Ευρώπη. Σήμερα, όχι μόνο στη Γηραιά Ήπειρο, υπάρχει μια υποχώρηση της Δημοκρατίας. Η συμμετοχή όλων είναι θεμελιώδους σημασίας όχι μόνο για την επίτευξη στόχων αλλά γιατί αποκαλύπτει το ποιοι είμαστε».
Συνάντηση με Μητσοτάκη
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον Προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, Πάπα Φραγκίσκο, ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στην Ελλάδα.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους συζήτησαν θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να ευχαριστεί τον Προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας για την επίσκεψη του στην χώρα μας σε μια χρονιά με υψηλή συμβολική σημασία λόγω της επετείου των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης εκφράζοντας ιδιαίτερη εκτίμηση για το ενδιαφέρον που επιδεικνύει σε μείζονα παγκόσμια θέματα.
Νωρίτερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον Γραμματέα του Κράτους της Αγίας Έδρας (Πρωθυπουργό), Καρδινάλιο Pietro Parolin.
Κατά την έναρξη της συνάντησής τους είχαν τον παρακάτω διάλογο:
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχουμε πολύ ζωντανές ακόμη τις αναμνήσεις από την επίσκεψη της Αγιότητός Του το 2016 όταν ήρθε στην Ελλάδα στη διάρκεια της προσφυγικής κρίσης.
Είμαι βέβαιος ότι αύριο όταν θα επισκεφθεί τη Λέσβο θα δει μια πολύ βελτιωμένη κατάσταση.
Γραμματέας του Κράτους της Αγίας Έδρας, Καρδινάλιος Pietro Parolin: Ναι, πράγματι έχω πληροφορηθεί ότι η κατάσταση έχει αλλάξει ριζικά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όντως έχει αλλάξει ριζικά. Έχουμε καταβάλει μεγάλη προσπάθεια. Πρώτα απ’ όλα έχουμε δημιουργήσει αξιοπρεπείς δομές για τους ανθρώπους που βρίσκονται στα νησιά μας. Διότι, όπως γνωρίζετε πολύ καλά, η προηγούμενη δομή στη Μόρια, ήταν ένα εφιαλτικό μέρος. Και τώρα η Αγιότητά Του θα επισκεφθεί μια δομή που παραμένει προσωρινή, αλλά πληροί τους κανόνες υγιεινής και είναι αξιοπρεπής. Και προσφέρει σε ανθρώπους που έχουν περάσει απίστευτες δυσκολίες, τη δυνατότητα να υποβάλουν την αίτησή τους για άσυλο σε καλές συνθήκες. Και, ασφαλώς η πρόθεσή μας είναι να δημιουργήσουμε σύγχρονες δομές σε αυτά τα νησιά και να συνεργαστούμε με την ΕΕ ώστε να διασφαλίσουμε ότι αυτό το έργο όντως θα υλοποιηθεί. Ασφαλώς η Ελλάδα είναι μια χώρα που έχει υποδεχθεί πολλούς πρόσφυγες στο παρελθόν και θα συνεχίσει να το κάνει. Την ίδια στιγμή πρέπει να συνεργαστούμε με την Τουρκία για να διασφαλίσουμε ότι θα μειωθούν κι άλλο οι ροές και να εξαρθρώσουμε τα κυκλώματα των διακινητών που, ουσιαστικά, εργαλειοποιούν τον πόνο απελπισμένων ανθρώπων. Αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να διασφαλίσουμε ότι θα υπάρχουν νόμιμες οδοί για τη μετανάστευση. Για παράδειγμα υποδεχτήκαμε περισσότερες από 700 γυναίκες από το Αφγανιστάν μαζί με τις οικογένειές τους και κάναμε τα πάντα ώστε να τους προσφέρουμε διεθνή προστασία.
Γραμματέας του Κράτους της Αγίας Έδρας, Καρδινάλιος Pietro Parolin: Ηρθαν κατευθείαν από την Καμπούλ;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ήρθαν από την Καμπούλ μέσω άλλων χωρών
Γραμματέας του Κράτους της Αγίας Έδρας, Καρδινάλιος Pietro Parolin: Γιατί γνωρίζω ότι είναι πολύ δύσκολο να βγει κανείς από την Καμπούλ. Ετσι δεν είναι;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ήταν μια δύσκολη και σύνθετη επιχείρηση. Συνεργαστήκαμε με γνωστές και αξιόπιστες διεθνείς Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Και μου δόθηκε η ευκαιρία να συναντήσω κάποιες από αυτές τις γυναίκες και τις οικογένειές τους. Είναι πραγματικά θλιβερό αυτό που συμβαίνει στο Αφγανιστάν ύστερα από την πρόοδο που είχε επιτευχθεί τα προηγούμενα χρόνια σε ότι αφορά τα δικαιώματα των γυναικών. Αλλά αισθανθήκαμε ότι έχουμε την ηθική υποχρέωση να βοηθήσουμε αυτές τις γυναίκες και τις οικογένειες τους.
Στη συνάντηση με τον Γραμματέα του Κράτους της Αγίας Έδρας (Πρωθυπουργό), Καρδινάλιο Pietro Parolin από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, η Διευθύντρια Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Πρέσβης Ελένη Σουρανή και ο Πρέσβης της Ελλάδος στην Αγία Έδρα, Παναγιώτης Καλογερόπουλος.
Από πλευράς Αγίας Έδρας συμμετείχαν, επίσης, ο Αρχιεπίσκοπος Edgar Peña Parra, Αναπληρωτής Γραμματέας του Κράτους, ο Αρχιεπίσκοπος Paul Richard Gallagher και ο Αρχιεπίσκοπος Savio Hon Tai-Fai, Αποστολικός Νούντσιος στην Ελληνική Δημοκρατία.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου στην εκδήλωση προς τιμήν του Πάπα σημείωσε τα εξής:
Αγιώτατε,
Με ιδιαίτερη τιμή και συγκίνηση σας υποδέχομαι στο Προεδρικό Μέγαρο. Η επίσκεψή σας, για δεύτερη φορά στη χώρα μας, υποδηλώνει το υψηλό ενδιαφέρον σας για την περιοχή και την ευρύτερη Μεσόγειο, καθώς και τη διαρκή μέριμνά σας για τον θρησκευτικό διάλογο και την οικουμενικότητα της χριστιανοσύνης. Έχει επίσης μεγάλη συμβολική αξία, δεδομένου ότι φέτος εορτάζουμε τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης κατά του οθωμανικού ζυγού, που οδήγησε στη δημιουργία του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους. Ο λαός μας εκτιμά την αγάπη σας, καθώς και την εκ μέρους σας αναγνώριση της σημαντικής συμβολής του ελληνικού πνεύματος στον Δυτικό Πολιτισμό και τη Χριστιανική Θρησκεία.
Το ισχυρό μήνυμα της πίστης και της αδελφοσύνης που μας μεταφέρετε, στα χνάρια των Αποστόλων, συμβολίζει την αναφορά της Εκκλησίας στις καταβολές της, στις πηγές της ενότητας και της σύμπνοιας, στη σοφία και τη χαρά του Ευαγγελίου. Σε καιρούς δύσκολους, με μεγάλες δοκιμασίες για την ανθρωπότητα, όπως η προσφυγική και μεταναστευτική κρίση, η φτώχεια, η κλιματική αλλαγή και η πανδημία, η συμβολή της θρησκείας και της Εκκλησίας δεν έχει μόνον υπαρξιακή σημασία και δεν περιορίζεται στο πλήρωμά της. Συναρτάται ευθέως με την πολιτική της φροντίδας και του ανθρωπισμού και διανοίγει δρόμους για την ειρηνική συνύπαρξη και ευημερία όλων μας. Η διαφύλαξη της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της κοινωνικής συνοχής είναι το στοίχημα που νοηματοδοτεί τις σχέσεις των εκκλησιαστικών και των κοσμικών αρχών, σε μια παγκόσμια κοινωνία με ανεξάντλητες δυνατότητες, αλλά και επώδυνες αντιφάσεις.
Η ακάματη και ανιδιοτελής προσφορά στον πλησίον, η συμπόνια για αυτούς που βρίσκονται σε θέση αδυναμίας και ανάγκης, τους άτυχους και αδικημένους, καθώς και η βαθιά κοινωνική σας ευαισθησία, χαρακτηρίζουν το πολύτιμο έργο σας. Τροφοδοτούν την καταλλαγή και τη συνεννόηση μεταξύ των κοινωνιών και αίρουν ξεπερασμένες προκαταλήψεις και πολιτισμικά τείχη του παρελθόντος. Έχετε με συνέπεια ταχθεί υπέρ της διεθνούς νομιμότητας και του Κράτους Δικαίου, των θεμελιωδών αρχών που στηρίζουν τη φιλελεύθερη δημοκρατία, τις οποίες ασπάζεται και υπερασπίζεται και η Ελλάδα. Η αξιακή μας συναντίληψη είναι το θεμέλιο της συνεργασίας μεταξύ του Βατικανού και της χώρας μας και αποκτά ιδιαίτερη σημασία για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, οι οποίες υπερβαίνουν τα εθνικά μας σύνορα.
Η πανδημία κατέδειξε πόσο ευάλωτοι και εκτεθειμένοι παραμένουμε στις σύγχρονες κοινωνίες της διακινδύνευσης. Πόσο επίσης αναγκαία καθίσταται η διεθνής εγρήγορση και η αρωγή μεταξύ των κρατών. Ταυτόχρονα, όπως έχετε επισημάνει, η υγειονομική κρίση συνιστά μια άσκηση ευθύνης για όλους μας, ιδίως μέσα από καθημερινές συμπεριφορές στήριξης των συνανθρώπων μας. Στην αστείρευτη ενέργεια και έμπνευση των επιστημόνων, την αυτοθυσία των γιατρών και των νοσηλευτών, την υπομονή και την προσαρμοστικότητα των πολλών, αναγνωρίζουμε τη μοναδικότητα και τον πλούτο της ανθρώπινης φύσης ενώπιον μιας πρωτοφανούς και μακράς δοκιμασίας. Σήμερα, η προοπτική του εμβολιασμού για όλο τον πλανήτη, ειδικά για τους μη προνομιούχους πληθυσμούς, ανάγεται στο πιο μεγάλο και επείγον ζήτημα διανεμητικής δικαιοσύνης. Ο ιός θρέφεται και μεταλλάσσεται από την ανορθολογική άρνηση της πραγματικότητας και τις ανισότητες του πολιτισμού μας.
Γνωρίζουμε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον σας για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, με τις παρεμβάσεις και τα μηνύματά σας σε διεθνείς συναντήσεις, καθώς και την προτροπή σας προς τα κράτη να υιοθετήσουν πιο φιλόδοξα μέτρα. Όπως έχετε υπογραμμίσει, πρόκειται για ένα εκ των μεγαλύτερων ηθικών ζητημάτων, με αναφορά στη ζωή των επόμενων γενεών, αλλά και με δραματικές συνέπειες στο παρόν, όπως αυτές που βίωσαν η Ελλάδα και άλλες μεσογειακές χώρες με τις καλοκαιρινές πυρκαγιές. Η καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης συνιστά κορυφαία προτεραιότητα για την Ευρώπη και προϋποθέτει μια ολιστική προσέγγιση για τη βιώσιμη ανάπτυξη, όπως και μια ριζική αλλαγή στον τρόπο ζωής μας. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα μετέχει σε διεθνείς πρωτοβουλίες για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Οι πρωτοβουλίες σας για τη μεταναστευτική και προσφυγική κρίση και η παρουσία σας στη Λέσβο μαρτυρούν τη σπουδαιότητα του προβλήματος και τη μείζονα ανθρωπιστική του διάσταση. Έχετε επανειλημμένα εκφράσει την ευαισθησία σας για τους μετανάστες και τους αιτούντες άσυλο και καλέσει τη διεθνή κοινότητα να προσχωρήσει στον διάλογο και τη συντονισμένη αντίδραση απέναντι στην απάνθρωπη εργαλειοποίησή τους. Έχετε συστηματικά συμβάλει στη διαχείριση της κρίσης και αναγνωρίσει τον ανθρωπισμό των Ελλήνων, καθώς και το δυσανάλογο βάρος που έχουν επωμιστεί. Από την πλευρά της, η χώρα μας καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την αποτροπή της παράνομης διακίνησης ανθρώπων και της πολιτικής εκμετάλλευσής τους.
Η Ελλάδα προσβλέπει στη συνεργασία με την Αγία Έδρα για την προστασία των χριστιανικών πληθυσμών σε περιοχές όπου κινδυνεύουν και υφίστανται διωγμούς και διακρίσεις. Το Βατικανό έχει ήδη προχωρήσει, στην κατεύθυνση αυτή, σε σημαντικές ενέργειες ανά τον κόσμο και ιδίως στη Μέση Ανατολή. Ο σεβασμός της θρησκευτικής ελευθερίας των χριστιανικών κοινοτήτων και η διαφύλαξη των μνημείων και της πολιτιστικής κληρονομιάς είναι αυτονόητη προϋπόθεση για την εδραίωση του πλουραλισμού και της ανεκτικότητας.
Στο σημείο αυτό δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στην Αγία Σοφία και να σας ευχαριστήσω για τη θερμή στήριξή σας, ώστε αυτή να παραμείνει ένα οικουμενικό σύμβολο θρησκευτικής λατρείας και ένα εμβληματικό μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς, προσβάσιμο σε όλους.
Αγιώτατε,
Η οικουμενική πνευματική σας ακτινοβολία και η πολυδιάστατη συνεισφορά σας στην οικοδόμηση ενός πολιτισμού της αλληλεγγύης και της ενσυναίσθησης, μας εμπνέουν τον πιο βαθύ σεβασμό. Προσωπικά και εκ μέρους του ελληνικού λαού εύχομαι υγεία και μακροημέρευση σε σας και τους φιλοξενούμενους, καθώς και ενδυνάμωση της πίστης και ενότητα της Χριστιανοσύνης.